Afke Berger William Löwenberg Lezing ‘De Joden moeten de volkswoede maar eens aan den lijve ondervinden’, schreeuwde Joseph Goebbels, de Duitse minister van propaganda op 9 november 1938 tijdens een bijeenkomst in München. Zijn toehoorders ontvingen de boodschap met gejuich en applaus, eensgezind als ze waren in hun haat tegen de Joden die in hun steden, dorpen en huizen woonden. Nog diezelfde nacht werden Goebbels’ woorden omgezet in daden. In heel Duitsland trokken aanhangers van Adolf Hitler al schreeuwend en zingend door de straten, gewapend met bijlen, gummiknuppels en boksbeugels. Huizen en winkels van Joden werden vernield, synagogen gingen in vlammen op en er werd geslagen en gemoord. In de nasleep van deze gruwelijke gebeurtenissen die de geschiedenis zijn ingegaan als de Kristallnacht probeerden vele tienduizenden Joden Duitsland te ontvluchten, waarvan velen hoopten op een veilig heenkomen in Nederland. Vanwege het restrictieve beleid van de Nederlandse regering werd maar een fractie toegelaten. In deze lezing vertelt historicus Afke Berger over dit toelatingsbeleid en over de talloze brieven die het Comité voor Joodse Vluchtelingen, dat in opdracht van de Nederlandse regering adviseerde over wie er uiteindelijk mocht worden toegelaten, ontving en behandelde. De brieven bevatten een schat aan informatie over vaak vergeten slachtoffers van het nazisme. Daarbij werpen ze nieuw licht op het oude debat in hoeverre ook ondoorzichtige criteria zoals de sociaaleconomische positie en connecties van aanvragers een rol hebben gespeeld bij de beslissing om mensen toe te laten of af te wijzen. Daarnaast zal stil worden gestaan bij degenen die Nederland wél wisten binnen te komen. Wie waren zij en hoe gaven zij hun levens vorm in vluchthaven Nederland? Historicus Afke Berger is als promovendus verbonden aan het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie. Naast haar huidige onderzoek, dat gaat over het functioneren van de Vereniging van Nederlandsche Gemeenten (VNG) voor, tijdens en na de bezetting, doet ze onderzoek naar identiteitsvorming, vluchtelingen, Jodenvervolging en de doorwerking van het verleden. Voor haar masterscriptie 'Toegelaten/Afgewezen, een digitale data-analyse van Joodse aanvragen tot asiel in Nederland, 1938-1939' ontving ze in 2019 de Hartog Beem Prijs. Daarnaast werkt Afke aan een publicatie over Ruth Marion Weile (1928-1943). Zij kwam in 1938 met het Kindertransport naar Nederland en liet een fotoalbum na.